Bakteral
BAKTERAL® %24 enjeksiyonluk çözelti, sulfamit grubundan sulfadoksin ile diaminoprimidin grubundan trimetoprimden kurulu, güçlendirilmiş bir sulfamit kombinasyonudur. Trimetoprim ile sulfadoksin arasında sinerjistik bir ilişki vardır. Bakterilerde folik asit sentezinde rol oynayan enzim sistemlerini, ardışık iki aşamada (dihidrofolik asit ve tetrahidrofolik asit sentez aşamaları) dönüşümsüz olarak inhibe etmek suretiyle folik asit sentezini bloke ederler. Sonuçta bakteriyel nükleotidlerin sentezinin aksamasıyla bakterinin yaşam fonksiyonları duraksar, üremesi durur ve ölür.
Bu sinerjistik ilişki sayesinde antibakteriyel spektrum genişlemiş, direnç oluşumu frenlenmiş, tek başına kullanımdakine kıyasla çok daha düşük dozlardaki uygulamalarda arzu edilen antibakteriyel etkinlik sağlanabildiği için yan etki ve doz aşımı riskleri en düşük düzeye inmiştir.
Sulfadoksin-Trimetoprim kombinasyonuna duyarlı bakteriler:
- Gram pozitif aeroplar: Staphylococcus aureus, Streptococcus sp., Actinomyces sp., Corynebacterium sp., Listeria monocytogenes, Erysipelothrix rhuisiopathie.
- Gram negatif aeroplar: Actinobacillus sp., Bordetella sp., Enterobacteriacea (E.coli, Klebsiella sp., Proteus sp., Salmonella sp., Yersinia sp.), Haemophilus sp., Pasteurella sp.
- Anaeroplar: Actinomyces sp., Bacteroides sp., Fussobacterium sp., bazı Clostridium sp.
- Diğerleri: Chlamydia sp., bazı Mycobacterium sp. ve bazı Nocardia sp. orta derecede duyarlıdır.
- Dirençli olanlar: Ricketsia sp., Leptospira sp., Pseudomonas aeruginosa, Mycoplasma sp.
Sulfadoksin hızla emilerek bir iki saat içinde antibakteriyel plazma konsantrasyonu, 4 saat içinde pik plazma konsantrasyonu sağlar. Büyük bölümü plazma proteinlerine bağlı, az bir bölümü de iyonize olmamış halde taşınır; bütün dokulara ve vücut sıvılarına nüfuz eder (sığırlarda pKa=6.1, Va=0,37 L/kg, Plazma yarı ömrü yaklaşık 1 saattir). Akciğer, karaciğer ve diğer iç organlarda (böbrek hariç) ve yumuşak dokularda plazma konsantrasyonlarına yakın düzeyde; kaslar ve kemiklerde nispeten düşük; beyin-omurilik sıvısı, sinovia sıvısı, göz sıvısı ve beyin dokusunda oldukça düşük düzeyde bulunur. Dokularda metabolik değişikliğe uğrar (asetilasyon, hidroksilasyon, konjugasyon vb.) ve esas olarak idrarla yavaş yavaş vücuttan atılır. Plazma ve dokulardaki etkin antibakteriyel konsantrasyonlar iki günü aşkın bir süre devam eder.
Trimetoprim çok çabuk emilir. Plazma proteinlerine bağlı halde ve iyonize halde taşınır. Dokulara ve vücut sıvılarına çok iyi nüfuz eder. Çoğunluğu metabolize olmamış halde, idrar ile vücuttan atılır.
BAKTERAL® %24 enjeksiyonluk çözelti aşağıdaki yollarla uygulanır:
- Sığırlar: Damar içi (IV), kas içi (IM), deri altı (SC) ve trachea içi.
- Atlar: Tercihen yavaş ve vücut ısısına yakın damar içi (IV), icab ederse kas içi (IM) ve trachea içi.
- Koyun ve keçiler: Damar içi (IV), kas içi (IM) enjeksiyon.
Veteriner hekim tarafından başka şekilde tavsiye edilmediği takdirde, kombinasyonun farmakolojik aktif madde dozu 1 kg canlı ağırlık için 15 mg‘dır. Pratik olarak, 50 kg canlı ağırlık için 3 ml BAKTERAL® %24 enjeksiyonluk çözelti uygulanır. Genellikle tek dozluk uygulamalar yeterli olmakla beraber, gerek duyulduğunda 48 saat sonra aynı miktarlardaki dozlar tekrar edilir.
Uygulamada asepsi şartlarına uyulmalıdır. Enjektör ve iğnenin asepsisi için alkol ve diğer dezenfektanlar kullanılmamalıdır.
- Bazı hassas hayvanlarda deri altı enjeksiyon yerinde, genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden iyileşen lokal yangı ve ödem meydana gelebilir.
- Sulfonamidlere bağlı yan etkiler oldukça nadir görünmesine karşın, uzun süreli tekrarlayan uygulamalarda, özellikle dehidre olmuş hayvanlarda kristalüri, anemi ve protrombonemiye yol açabilir.
- Sulfonamidlere duyarlı hayvanlarda allerjik reaksiyonlara sebep olabilir.
- Uzun süreli tekrarlayan uygulamalar ishal, bulantı, kusma ve böbrek fonksiyonlarında bozukluklara neden olabilir; folat eksikliği görülebilir.
- Kedi ve köpeklerde kullanılmamalıdır: Aşırı ağrı ve acıya yol açabileceğinden ve köpeklerde karaciğer parankiminde hasara yol açabileceğinden bu hayvanlarda kullanılmaması tavsiye edilir. Özellikle Doberman-Pinscher ırkı köpeklerde olmak üzere tüm köpeklerde, kan tablosunda bozulma, nonseptik poliarthritis ve deride döküntülerle karakterize idiosinkratik zehirlenmelere neden olabilir.
- Nadiren de olsa damar içi uygulamayı takiben atlarda respiratorik ve kardiyak şok meydana gelebilir. Bu sebeple ürün vücut ısısında olmalı ve mümkün olduğu kadar yavaş yapılmalıdır.
- Yeni doğan hayvanlarda dikkatle kullanılmalıdır.
- Uzun süreli kullanımları hepatoksisiteye ve hipotiroidizme yol açabilir.
- Tüm türlerde üriner sistemde kristal şekillenmesine neden olabilirler. Bu nedenle şiddetli dehidre hayvanlarda kullanımı esnasında bu husus göz önüne alınmalıdır. Böbreklere yönelik etkileri hafifletmek için hastanın hidrasyonunun sağlıklı olması sağlanmalı, gerekli hallerde idrarın alkalileştirilmesi yoluna başvurulmalıdır.
- Sülfonamidler, kendilerinin yapısal analogu olan para-aminobenzoik asit (PABA) ve yapılarında PABA çekirdeği bulunan prokain ve bütokain gibi lokal anesteziklerle birlikte antagonizma oluşturabileceğinden birlikte kullanılmamalıdırlar.
- Aynı şekilde prokain Penisilin G ile antagonistik etki oluşturabileceğinden birlikte kullanılmamalıdır.
- Amonyum klorit ve idrar asitleştiriciler ile birlikte verildiğinde üriner sistemde kristaluriye neden olabilir.
- Nikotinamid, folik asit, kolin gibi B kompleks vitaminleri ve bunların ön maddeleri olan glutamik asit ve metiyonin gibi aminoasitler sülfonamidlere antogonistik etki oluşturabilirler.
- Diüretiklerle birlikte kullanılmaları trombosit sayısında azalmalara yol açabileceğinden bu ilaçlarla birlikte kullanılmamalıdır. Bu durum bilhassa kalp yetmezliği olan hastalar için önemlidir ve ölüme neden olabilir.
- Yardımcı enzimler, glukoz ve sublime de sulfonamidlere antagonist etkili olduğundan birlikte kullanılmamalıdır.
- Alfa-2 reseptör agonistleri ile beraber kullanım durumunda öldürücü olabilecek kardiak aritmi oluşabilir. Bu nedenle Alfa -2 agonistleri ile sedasyonu sağlanmış atlarda damar içi kullanılmamalıdırlar.
- İlaç Kalıntı Arınma Süresi: Tedavi süresince ve son ilaç uygulamasından sonra, eti için yetiştirilen hayvanlar (koyun, keçi ve sığırlar) 14 gün geçmeden kesime gönderilmemelidir.
- Tedavi süresince ve son uygulamayı takiben 5 gün geçmedikçe koyun, keçi ve sığır sütü insan tüketimine sunulmamalıdır.
- Kullanmadan önce ve beklenmeyen etki görüldüğünde veteriner hekime danışınız.
- Çocukların ulaşamayacağı yerlerde bulundurunuz.
- Soğuk havalarda solüsyonda hafif bir kristalleşme meydana gelebilir. Şişeyi kısa bir süre sıcak su içinde tutmakla kristalleşme kaybolur.
Oda ısısında (15-25 °C) ve kuru yerde muhafaza ediniz.
- Raf Ömrü: İmal tarihinden itibaren 3 yıldır.
- İlk kullanımdan itibaren kutu ambalajı içinde muhafaza etmek ve asepsi koşullarına tam uymak şartı ile, artan ilaç çözeltisi ilk kullanılışından itibaren 28 gün içinde kullanılabilir.