VetMed

KETASOL %10, (Ketamin) fensiklidin grubu dissosiyatif bir anesteziktir. Ketamin’in anestezik etkisi, diğer birçok anestezik ve trankilizan ilacın etkisinden farklıdır. Talamokortikal sistem selektif olarak deprese olurken, retiküler aktivasyon ve limbik sistemler stimule olur. Korteksin inhibisyonu; uykuya sebebiyet veren talamus blokajı ile başlar. Talamus blokajı, yüzeysel bir uyku başlatırken aynı zamanda güçlü bir analjezi oluşturur. Ketamin, farmakolojik etkileri; derin anestezi, normal faringeal-laringeal refleksler, ılımlı kardiak stimülasyon ve solunum depresyonu olarak tanımlanan hızlı etkili bir ilaçtır. Ketamin ile yapılan anestezide, fizyolojik solunum ve dolaşım fonksiyonu etkilenmez. Farenks ve larenks refleksleri aktif olarak kalır. Gözler açıktır. İskelet kaslarının tonusu değişkendir; normal, artmış veya azalmış olabilir. Kan basıncı, kalp ritmi, aort ve pulmoner arteriyel ve sentral venöz kan basıncı hafif ve orta derecede artar. Perifer damar direnci üzerindeki etki değişken olabilir.

Enjeksiyon yerinden emilim hızlıdır, 10 dakika sonra pik plazma derişimi sağlanır. Kas içi uygulamayı takiben 3-6 dakika içerisinde maksimum etki oluşur, damar içi uygulamayı takiben ise maksimum etki 30 saniye içerisinde sağlanır. Anestezinin süresi, maksimum dozu aşmamak sureti ile tekrarlanan dozlarla uzatılabilir. Birikme özelliği olmadığından tekrarlanan bu uygulamalara karşı intolerans şekillenmez.

Plazma proteinlerine bağlanma oranı yaklaşık %50‘dir. Başlangıç a-fazı (dağılım yarı-ömrü) çok hızlıdır ve ilacın vücut dokularına yaygın şekilde dağılımı ile sonuçlanır. Ayrıca çok yoğun ve hızlı metabolizması kısa yarı-ömründen sorumludur. En önemli metaboliti norketamindir. Atılma yarı-ömrü (t½ß) 40 ila 60 dakika arasındadır. Anestezinin etkisi kaybolmaya başladığı anda, ilacın %40-60’ının hala vücutta etkin formda kaldığı ve anestezik etki düzeyinin altında iyi şekilde kan düzeyini sürdürdüğü varsayılır. Atılma başlıca idrarla olur ama ayrıca önemsiz bir kısmı safrayla da atılır. Çok hızlı emilimi, doku dağılımı, metabolizması ve atılımı nedeni ile kalıntı yönünden problem oluşturmamaktadır. On yarı ömürden sonra (yaklaşık 7 saat) vücutta bulunma yüzdesi %0.1’den düşüktür.

KETASOL %10, endike olduğu hayvanlarda her türlü büyük ve küçük ameliyatlarda genel anestezik olarak kullanılır. Teşhis için yapılacak muayeneler, vahşi hayvanların yakalanması ve anestezi gerektiren durumlarda tek başına güvenle kullanılabilir. İnhalasyon yoluyla yapılacak anestezilerden önce entübasyon işlemini kolaylaştırmak amacıyla kısa süreli anestezi oluşturmak için de kullanılır.

KETASOL %10, kısa süreli operasyonlar için uygun olmakla beraber ek dozlar kullanılarak 6 saate varan anestezi oluşturulabilir.

Köpek Ketamin, kas tonusu artışı ve konvülzyonlara sebep olabildiğinden, köpeklerde tek başına kullanılmamalıdır.

• Pre-medikasyon: Eğer gerekiyorsa Atropin 0.02-0.04 mg/kg kullanılır.
• 30-60 dakikalık anestezi için:
  • Ksilazin 1-2 mg/kg c.a. IM veya Medetomidin 40-60 µg/kg c.a. IM
  • 10 dakika sonra Ketamin 2-4 mg/kg c.a. IM veya IV (=Ketasol %10 0.2-0.4 ml/10 kg c.a.)
• 1 saati geçen anestezi için:
  • 1- Medetomidin 20-40 µg/kg c.a. IM 10 dakika sonra Ketamin 8-10 mg/kg c.a. IV (=Ketasol %10 0.8-1.0 ml/10 kg c.a.)
  • 2- Ksilazin 1-2 mg/kg c.a. IM 10 dakika sonra Ketamin 8-10 mg/kg c.a. IM (=Ketasol %10 0.8-1.0 ml/10 kg c.a.)

Kedi Atropin ile pre-medikasyon (0.02-0.04 mg/kg) yararlıdır.

• Tek başına: Ketamin 20-30 mg/kg c.a. IM (=Ketasol %10 0.2-0.3 ml/kg c.a.)
• Kombinasyon (İstenmeyen etkileri önlemek için):
  • 1- Medetomidin 80-100 µg/kg c.a. IM Ketamin 5-7.5 mg/kg c.a. IM (=Ketasol %10 0.05-0.075 ml/kg c.a.)
  • 2- Ksilazin 1-2 mg/kg c.a. IM Ketamin 15 mg/kg c.a. IM (=Ketasol %10 0.15 ml/kg c.a.)

Sığır

• 30 dakikalık anestezi için:
  • Tek başına: Ketamin 4-6 mg/kg c.a. yavaş IV (=Ketasol %10 4-6 ml/100 kg c.a)
  • Kombinasyon:
    • 1- Detomidin 10-30 µg/kg c.a. IM veya yavaş IV 10 dakika sonra Ketamin 1-2 mg/kg c.a. IV (=Ketasol %10 1-2 ml/100 kg c.a.)
    • 2- Ksilazin 1.1 mg/kg c.a. 10 dakika sonra Ketamin 1-2 mg/kg c.a. IV (=Ketasol %10 1-2 ml/100 kg c.a.)
• Buzağılarda: Ketamin 10 mg/kg c.a. IM

At

• Sedatif pre-medikasyon (etkinliğini garantiye almak için gerekli):
  • 1- Detomidin 20 µg/kg c.a. IV, 5 dakika sonra Ketamin 2.2 mg/kg c.a. IV (=Ketasol %10 2.2 ml/100 kg c.a.)
  • 2- Ksilazin 1.1 mg/kg c.a. 5 dakika sonra Ketamin 2.2 mg/kg c.a. IV (=Ketasol %10 2.2 ml/100 kg c.a.)
• Enjeksiyondan sonra, herhangi bir dış yardım olmadan at hemen yatar. Eğer aynı zamanda güçlü kas gevşemesi isteniyorsa, at ilk gevşeme belirtilerini gösterinceye kadar, yatan ata Guaifenesin uygulamak en iyisidir.

Koyun-Keçi Atropin 0.2 mg/kg c.a. IM arkasından Ksilazin 0.2 mg/kg c.a. IM ve sonra Ketamin 22 mg/kg c.a. IV uygulanır.

Domuz Ksilazin 2 mg/kg c.a. IM ve sonra Ketamin 15 mg/kg c.a. IM uygulanır. Damar içi (IV) uygulama amacıyla; Ksilazin 1 mg/kg c.a. ve Ketamin 10 mg/kg c.a. kullanılabilir.

Deve: 1-2 mg/kg c.a. Ketamin IM IV = (0.01 – 0.02 ml/ kg c.a. KETASOL %10)

Kümes Hayvanları: 0.25 ml/kg c.a. IM Ketasol %10

Yabanı Hayvanlar:

• Yaban kedisi (Vaşak): 0.7–0.8 ml/10 kg c.a. IM Ketasol %10 tek başına veya 0.02–0.4 ml/10 kg c.a. IM Ketasol %10 ve 1-2 mg/kg c.a. IM Ksilazin kombine olarak.
• Maymun: 0.05–0.25 ml/kg c.a. IM Ketasol %10 tek başına veya 0.03–0.05 ml/kg c.a. IM Ketasol %10 ve 0.5-1 mg/kg c.a. IM Ksilazin kombine olarak.
• Ceylan, Karaca, Geyik: 0.2-0.7 ml/10 kg c.a. IM Ketasol %10 ve 1-3 mg/kg c.a. IM Ksilazin kombine olarak.
• Yırtıcı kuşlar: 0.15-0.3 ml/kg c.a. IM Ketasol %10
• Güvercin: 0.2–0.4 ml/kg c.a. IM Ketasol %10
• Yılan ve Kertenkele: 0.5-1 ml/kg c.a. IM Ketasol %10

Laboratuvar Hayvanları:

• Tavşan: 0.75-1 ml/kg c.a. IM Ketasol %10 tek başına veya 0.15-0.25 ml/kg c.a. IM Ketasol %10 ve 3-5 mg/kg c.a. IM Ksilazin kombine olarak.
• Beyaz fare, Kobay: 1.25-2 ml/kg c.a. IP (periton içi) Ketasol %10
• Rat: 0.8–1.3 ml/kg c.a. IP Ketasol %10

Ketamin potent bir anesteziktir ve anestezide uyulması gereken bütün önlemler alınmalıdır.

Preanestezik dönem: Anesteziden 10 saat önce gıda alımı kesilmelidir. Ketamin anestezisi sırasında larenks ve farenks refleksleri aktif kaldığı ve ketamin’in salivasyon uyarıcı etkisi olabildiği için, oluşabilecek hipersalivasyon riski önlenmelidir. Kedi ve köpeklerde hipersalivasyonu önlemek için Atropin ve Skopolamin gibi sekresyon inhibe edici ilaçlar kullanılmalıdır. Adrenerjik ilaçlar verilmemelidir çünkü Ketamin hipertansiyona sebep olmaktadır. Ketamin anestezisi esnasında gözler açık kaldığından, korneanın kuruması bir göz pomadı ile önlenmelidir.

Ketamin ile oluşturulan anestezi; uygulanacak olan nöroleptikler (özellikle psikomotorik aktiviteyi, hiçbir hipnotik etki olmadan etkileyen antipsikotik etkili ajanlar), sedatifler ve ayrıca kloramfenikol ile artar ve derinleşir.

Pestisidler, herbisidler ve diğer çevresel toksinler, mikrozomal metabolizan enzimleri uyarırlar. Bu uyarım Ketamin’in metabolize olma oranını artırarak, etkinliğini ve anestezi süresini azaltır.

Kimyasal reaksiyonlar ve aynı zamanda etkide oluşabilecek değişiklikler sebebiyle farklı çözeltilerin birlikte aynı enjektörle kullanılmaması gerekir. Farklı çözeltilerin ayrı steril enjektörlerle uygulanması ve farklı noktalarına enjekte edilmesi tavsiye edilir.

Müstahzarın bileşenlerine karşı hipersensitivite, kas gevşeticiler kullanılmadan yapılan anestezilerde farenks ve larenkste spazm şekillenme riski, şiddetli kalp yetmezliği, hipertansiyon, serebro-vasküler travmalar ve karaciğer ve böbrek fonksiyon bozukluğu, epilepsi, eklampsi, glakom varlığında kontrendikedir.

Gebelik ve Laktasyonda Kullanım: Gebelik döneminde fötal hasar riskinden dolayı kontrendikedir. Süt emziren hayvanlarda yavru etkilenebileceği için dikkatli kullanılması önerilir.